Bóg Hindusów nie jest stworzycielem. Niezależnie od czczonego bóstwa (deva) uważają się oni za „sanatanin” czyli wyznawców odwiecznej darmy (dharma — dzierżyć, trzymać, nieść, utrzymywać, zatrzymywać, zatrzymywać, dźwigać). Dharma jest pojęciem bardzo wieloznacznym. W porządku metafizycznym określa źródło danego zjawiska, w etycznym — wartość, a w porządku społecznym — powinność. Tak rozumiana dharma oznacza podstawowy element rzeczywistości, zwyczaj, praktykę, prawo, obowiązek cnotę, sprawiedliwość. Wyżej od darmy jest jedynie moksza, czyli dążenie do sansary, rozumianej jako ostateczne wyzwolenie
W znaczeniu ortodoksyjnym, hindusem może by jedynie ten, kto urodził się w danej kaście, w odpowiednio sytuowanej rodzinie. Przez wielu badaczy hinduizm jest nazywany z tego powodu religią etniczną. Jest on uważany w tym sensie za heteronomiczny. Kodyfikuje nie tylko stosunki społeczne, ale również odnosi się do pojęcia wspólnoty, rozumianej współcześnie jako naród.
Ortodoksyjny hinduizm jest przekazywany przez kastę braminów, którzy specjalizują się w studiowaniu świętych ksiąg. Jest to panindyjska tradycja, w której bramini stanowią najwyższą kastę. Są przewodnikami duchowymi i naukowymi hinduizmu. Są również odpowiedzialni za składanie ofiar, jako wzorcowego elementu rytualizmu hinduskiego. Ich najwyższa pozycja społeczna jest usankcjonowana w najstarszych wedyjskich przekazach o powstaniu przejawionego i nieprzejawionego świata, którego są oni łącznikami. Ofiara ma tu kluczową rolę w panowaniu nad rzeczywistością. Zmusza ona bogów do działania. Za jej przyczyną człowiek wprowadzony właściwie w misterium staje się na równi z bogami. Zdobywając wiedzę, pozycja wyznawcy może umocnić się do tego stopnia, że połączy się on ze światem bóstw, a nawet stanie ponad nimi. Wart uwagi jest również fakt, że w hinduizmie istnieją obrzędy pozbawione bogów, a nawet takie, które bogom dają początek. É. Durkheim wyjaśnia to w następujący sposób: Nie wszystkie własności sakralne pochodzą od bóstw i istnieją takie relacje kulturowe, które mają na celu co innego niż zjednoczenie człowieka z bóstwem. Takie podejście stało się również podstawą dla rozwoju myśli materialistycznej lub promaterialistycznej, która jest swej istocie ateistyczna. Jak zaznacza jednak A. Tokarczyk jest to ateizm skrajnie odmienny od tego, który rozwinął się w Europie. Jego zadaniem nawet gdyby pojawił się jakiś system stający w opozycji do hinduizmu ten wchłaniałby […] bez oporu, nawet…antyhinduizm (gdyby coś takiego się pojawiło!), wywierając nadal swój wpływ na to, co już wchłonął.
Jako, że nie ma jednolitego wzorca hinduizmu, który mogliśmy znaleźć w pismach źródłowych, dlatego praktyka (ortopraxis) wzięła górę nad ortodoksją. Źródłami, do których w nauczaniu odnoszą się wyznawcy są pisma wedyjskie tzw. śruti — to co usłyszane. Są to teksty będące odpowiednikiem Objawienia. Drugim rodzajem tekstów są smrti — to co zapamiętane. Posiadają one zwykle swoich imiennych autorów. Należą do nich: eposy dharmasutry, śastry oraz grih-jasutry, jak i wykładnie filozoficznych szkół wedanty. Pisma Wedyjskie podobnie jak instytucja bramina nabrały tak ważnej roli wyjaśnianiu świata i zachowaniu porządku społecznego, że stały się nienaruszalne, jako elementy go konstytuujące. Wedy są właśnie tym kryterium ortodoksyjności w hinduizmie, na podstawie których możemy wyróżnić sześć głównych systemów filozoficzno-religijnych. Każdy z nich, przynajmniej deklaratywnie uznaje autorytet pism wedyjskich. Największe spośród tych systemów, to buddyzm i dżinizm.
Pisma objawione hinduizmu, to przede wszystkim Wedy. W tradycji są one uznawane za święte i nieomylne, ponieważ ich autorem nie był człowiek. Wedy to obszerny zbiór hymnów, komentarzy i przypisów. Podobnie jak pozostałe księgi są one spisane w sanskrycie, starożytnym, indoaryjskim języku. Zanim jednak zostały spisane, przez wiele stuleci funkcjonowały w przekazie ustnym.
Literatura, która zbiera zwyczaje, praktyki i jest źródłem kształtowania się postaw religijnych wśród mieszkańców Indii scala się w dwóch centralnych zbiorach pism. Zaliczamy do nich eposy Mahabharata (IV – III w. p.n.e.) i Ramajana (II w. p.n.e. -II n.e.). Uzupełnieniem eposów są purany — starożytne teksty, przez wiele wieków przekazywane ustnie. Ich ostateczny kształt zarysowuje się w V w. n.e. Wszystkie te księgi pochodzą z tzw. okresu przedsystemowego. Termin system odnosi się tutaj do darśian. Są to szkoły, w których naucza się podobnie, jak to miało miejsce w starożytnych szkołach filozoficznych Grecji. To podobieństwo jest jedynie pozorne, ponieważ żaden z owych systemów nie jest stricte filozoficzny.
