Bardzo istotnym elementem myśli Indyjskiej jest Wacz — Boskie Słowo, Mowa. Pełni ono podobną funkcję jak to miało miejsce w przypadku greckiego Logosu. Wacz jest wieczna, niezależna od bogów i świata. Pełni ona rolę stwórczą, co szczególnie uwidacznia się w hinduskich rytuałach. Magiczna siła obecna w słowie nosi nazwę Brahman, który jest utożsamiany z Absolutem. Jego działanie inicjuje się poprzez stosowanie inwokacji obecnych w hymnach nazywanych mantrami. Mantra posiada bardzo starą wedyjską tradycję. Jest podstawowym elementem każdego rytuału. Jako, że jej moc jest magiczna, nie wymaga wiary w samo słowo, moc ta jest zawarta w nim samym. Jest ono wypowiadane na głos lub w myślach.
Innym bardzo ważnym elementem hinduizmu jest rytuał. Źródeł i wskazań dotyczących jego sprawowania należy dopatrywać się w sposobie postrzeganiu kosmosu — Purusza. Purusza jest impulsem, inicjującą energią, będącą ponad aktem stwarzania. Jest również materialnym składnikiem świata, o czym dowiadujemy się z hymnu Puruszasukta. Słowo Purusza oznacza również człowieka, mężczyznę. Można je także interpretować jako złożenie Boga w ofierze samemu sobie. Nie ma tu różnicy między człowiekiem, Bogiem i światem, ponieważ są to elementy — przejawy tego samego boskiego pierwiastka. Możemy zatem równie dobrze stwierdzić na podstawie hymnu „Puruszasukta”, że świat powstał na wskutek kosmogonicznego rytuału Praczłowieka, który z siebie i sam sobie złożył ofiarę. Ta ofiara stanowi proces i jako taka powoduje ciągłe ujawnianie się zakrytej rzeczywistości. W ten sposób świat powstaje z człowieka i dla człowieka. Według Brahmanów porządek świata nie jest ustalony jednorazowo ofiarą Praczłowieka. Aby nie popadł z powrotem w chaos niezbędne jest ciągłe wznawianie ofiary. Wyjaśnia to jej kluczowe znaczenie we wszystkich krajach, w których obecne są tradycje hinduskie. Naturą Puruszy jest czit — świadomość będąca warunkiem istnienia całej rzeczywistości. Czysta świadomość jest najgłębszym przejawem każdego przejawu życia. Purusza jest stworzony przez Atmana — ducha kosmosu, który jest następnie obrazem dla powstającego świata.
Jak wskazują Upaniszady — celem etycznym człowieka dążącego do wyzwolenia są tapas — asceza, kontemplacja i medytacja, śraddha — wiara, satjam — prawda, brahmaczariam — czystość, wstrzemięźliwość, widhi — praworządność.
Największe znaczenie dla kształtowania hinduizmu w jego współczesnej postaci ma okres od końca epoki wedyjskiej, czyli od czasu ostatecznego ukonstytuowania się Upaniszad, do okresu eposów, a więc czasu powstawania kultu Wisznu i Kriszny. Bóg Kriszna stanie się później bohaterem wielkiej syntezy myśli i synkretyzmu ideowego zawartego w księdze Bhagawadgity. — Jest ona zespołem pouczeń płynących z dialogu księcia Ardźuny i Boga Kriszny. Ów dialog filozoficzny jest również ważnym elementem w rozwoju ruchu pobożnościowego bhakti. W jego centrum stoi pojęcie osobowej relacji i przywiązania do Boga, który jest miłością. Bhakti, rozumiana jako oddanie się Bogu, wskazuje na oddanie się wypływające z miłości, z miłości, która aby mogła być pełnią, absolutną musi zostać pozbawiona jakichkolwiek egoistycznych, w „ludzkim” rozumieniu, pożądań. Bhakti pojmowana jako czynność, proces jest praktyką pełną wyrzeczenia, gdzie umiera ludzkie ego na drodze miłosnego zjednoczenia z osobą Boga. Jest to również jedna z dróg, praktyk (bhakti-joga) prowadząca do zjednoczenia i uczestnictwa w bóstwie. W koncepcji tej istnieje jedyny Bóg, który wciela (inkarnuje) się i objawia w historii jako Wisznu, Rama, Kriszna, Śiwa czy żeńska bogini — Dewi. Jest to w hinduizmie jedna z najbardziej pokrewnych światopoglądowo form oddawania czci osobowemu Bogu charakterystycznych dla pozostałych wielkich religii świata.
