Chcąc wstępnie omówić zagadnienie hinduizmu zarysowaliśmy jego współczesny kontekst społeczny, historię tworzenia się kultury i myśli indyjskiej. Zarysowaliśmy zręby praktyk ofiarnych tak ważnych w rytualizmie hinduskim. Zdefiniowaliśmy również wybrane pojęcia w oparciu o źródła pism objawionych. — To właśnie ich wielość stawała niejednokrotnie na drodze jednoznacznego uchwycenia i sprecyzowania istoty hinduizmu. Paradoksalnie ta niejednoznaczność przybliżała nas do prawdy o religii, gdzie sami wyznawcy przyznają, że o rzeczywistości nie można orzec nic pewnego. Poprzez przedstawienie mitu o „samopoświęceniu” ukazaliśmy podstawy myśli indyjskiej, z której wyrosła doktryna ortodoksyjnego hinduizmu. — Według niego Bóg daje początek światu. Zadaniem ludzi jest znalezienie powrotnej drogi, której kres znajduje się w ponownym zjednoczeniu z Absolutem. Zanim jednak do tego dojdzie należy odnaleźć przejawy istnienia i udzielania się Boga w świecie stworzonym, w którym to co boskie zmieszane jest ze światem ułudy — mai. Aby odkryć w świecie, którego człowiek jest częścią to, co boskie należy rozróżnić dwa poziomy rzeczywistości: absolutną, niepoznawalną i niezmienną oraz doznawaną, i doświadczalną. Zadaniem człowieka jest oddzielenie tego co iluzoryczne od tego co boskie i wejście w kontakt z tym co przejawione i zjednoczenie z tym co nieprzejawione. Natomiast Celem etycznym życia człowieka jest postępowanie umożliwiające wydostanie się z kręgu śmierci i ponownych narodzin — sansary i osiągniecie oświecenia.
ll/jcs
BIBLIOGRAFIA
Ellinger H., Hinduizm, Znak, Kraków 1997.
Wojnowski J. (red. nacz.) Wielka Encyklopedia PWN, PWN SA, Warszawa 2002, t.12.
Eliade M., Couliano I. P., Słownik religii, Volumen, Warszawa 1994.
Tokarczyk, A. Hinduizm, Religie świata, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986.
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, PAX, Warszawa 1988, t. 1.
Kudelska M., Hinduizm, WAM, Kraków 2006.
Durkheim É., Elementarne formy życia religijnego, PWN, Warszawa 1990.
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, PAX, Warszawa 1944, t. 2.
Eliade M., Inicjacja, Obrzędy, Stowarzyszenia Tajemne, Znak, Kraków 1997.
Eliade M., Joga Nieśmiertelność i wolność, PWN, Warszawa 1997.
Eliade M., Traktat o historii religii, Książka i wiedza, Warszawa 1966.